Interministeriële subconferentie voor personen met een handicap - Federale en gefedereerde entiteiten komen werkprogramma overeen tot 2024

Ter herinnering, de leden van de IMC ‘Welzijn, Sport en Gezin’ kwamen eind december 2021 voor het eerst samen na 13 jaar inactiviteit.

Ze besloten toen om het thema handicap formeel te integreren in een subgroep ‘Handicap’. Dit werd opgericht om zo synergieën te ontwikkelen en de maatregelen op alle beleidsniveaus rond inclusie te versterken.

Zes werkgroepen en zes thema's

Het werk van deze subgroep ‘Handicap’ richt zich de komende twee jaar op 6 thema's. Inclusie is de rode draad waar we fel op inzetten binnen deze werkgroepen. :

1.     Vermindering van de armoede bij personen met een handicap en strijd tegen non-take up van rechten.

In 2018 liep 23,1% van de personen met een handicap het risico op armoede of sociale uitsluiting. Dat percentage ligt veel hoger dan dat bij de algemene bevolking (16,4%).

Net door de bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende niveaus rond personen met een handicap, is het van belang om op een gecoördineerde manier de non-take up van rechten te doen afnemen en de begunstigden beter te informeren.

Voorbeelden van werkgebieden:

·       Identificatie van te automatiseren rechten binnen alle instellingen (uitkeringen, gratis abonnement voor het openbaar vervoer, parkeerkaart, sociaal gas- en elektriciteitstarief, etc.)

·       Nadenken over een "single entry point", een centraal infopunt voor personen met een handicap

2.     Gegevensverzameling en statistieken over handicaps

Tegenwoordig is er een reëel gebrek aan en afstemming rond gegevens en statistieken over soorten handicaps om zo een adequaat beleid te voeren en de effecten te meten.

Er zal een interfederale werkgroep worden opgericht die zich zal buigen over de te ontwikkelen statistieken. Deze werkgroep zal de vertegenwoordigers van de verschillende statistiekbureaus samenbrengen.

3.     Harmonisatie over de definitie van handicap

Het ontbreken van een uniforme definitie van handicap in België bemoeilijkt de coördinatie van statistieken dat wat onder het VN-Verdrag vallen en de afstemming van het beleid. Het leidt ook tot wantrouwen en onbegrip bij personen met een handicap omdat de erkenning van hun handicap afhankelijk is van het beleidsniveau.

De leden van de subgroep ‘Handicap’ verbinden zich ertoe om één enkele definitie van handicap voor te stellen en te hanteren.

4.     Werk bij personen met een handicap

Vandaag treft een handicap 15% van de Belgische bevolking, maar de arbeidsparticipatie van personen met een handicap licht maar op iets meer dan 35%.

Verschillende obstakels verhinderen personen met een handicap om toegang te krijgen tot de arbeidsmarkt: gebrek aan redelijke aanpassingen, toegangsmoeilijkheden tot de werkplek (vervoer, gebouwen, meubilair, enz.).

Voorbeelden van concrete werkvormen:

·       Coördinatie rond jobhulp voor personen met een handicap

·       Sociaal-professionele re-integratie voor mensen met arbeidsongeschiktheid

·       Manieren vinden om de integratie van personen met een handicap binnen bedrijven aan te moedigen

·       Uitwisseling van goede praktijken op het vlak van werkgelegenheid bij de openbare besturen

5.     Mobiliteit en bereikbaarheid

Toegankelijkheid is een van de belangrijkste hefbomen om een volwaardige participatie van personen met een handicap in de samenleving te bereiken.We maken werk van integrale toegankelijkheid.

Voorbeelden van werkvormen:

·       Homogene oplossing, in alle steden en gemeenten, zoals de problematiek rond Scancars, zodat voertuigen die ten onrechte worden geïdentificeerd met een betalingsachterstand, geen voertuigen zijn die een parkeerkaart voor personen met een handicap hebben;

·       Harmonisatie van gratis parkeerregels;

·       Harmonisatie van criteria voor aangepaste huisvesting volgens de gewesten;

·       Uniforme regels rond hulphonden.

6.     Sociale inclusie en sensibilisering rond rechten voor personen met een handicap

Als onderdeel van de follow-up van het Verdrag van de Verenigde Naties zal de uitwisseling van goede praktijken worden aangemoedigd. Dit op het gebied van toegang tot cultuur, sport en vrije tijd, de strijd tegen geweld tegen personen met een handicap en inclusief onderwijs.

Voorbeelden van werkgebieden:

·       Promotie en uitbreiding van de "European disabilty card (EDC) voor personen met een handicap", waardoor ze kunnen profiteren van voordelen in culturele, sport- en vrijetijdsinstellingen.

·       Betere toegankelijkheid tot media

·       Gebarentaaltraining

Interfederale Strategie 2021-2023

De leden van de subgroep ‘Handicap’ hebben de bevoegde administraties van de betrokken entiteiten gemandateerd om tegen het einde van het jaar een voorstel tot interfederale handicapstrategie 2021-2030 op te stellen.

De strategie moet het mogelijk maken om België de hefbomen te geven om te voldoen aan zijn internationale verplichtingen, zowel aan het VN-Verdrag als aan de Europese Strategie voor de rechten van personen met een handicap.

Leden van de CIM “Welzijn, Sport, Gezin en Handicap”:

Frank Vandenbroucke, Vicepremier en minister van Volksgezondheid en sociale zaken.

Karine Lalieux, Minister van Pensioenen en Maatschappelijke Integratie, belast met personen met een Handicap, Armoedebestrijding en Beliris.

Sarah Schlitz, Staatssecretaris voor Gelijke kansen en diversiteit.

Ben Weyts, vice-minister-president van de Vlaamse regering en minister van Onderwijs, Sport, Dierenwelzijn en de Vlaamse rand.

Hilde Crevits, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.

Bart Somers, Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen.

Zuhal Demir, Vlaams minister van Omgeving, Justitie, Toerisme en Energie.

Christie Morreale, Viceminister-president en Minister van Werk, Gezondheid, Sociale Zaken en Gelijke Kansen.

Valérie De Bue, Minister van Ambtenarenzaken, Administratieve Vereenvoudiging, Kinderbijslag, Toerisme, Erfgoed en Verkeersveiligheid.

Frédéric Daerden, Vice-voorzitteer van de Federatie Wallonië-Brussel en minister van Begroting, Openbare diensten en gelijkheid van kansen.

Bénédicte Linard, Vice-voorzitter van de Federatie Wallonië-Brussel en minister van het Kind, Gezondheid, Cultuur, Media en Vrouwenrechten. 

Valérie Glatigny, Minister van Hoger Onderwijs, Onderwijs voor Sociale Promotie, Universitaire Ziekenhuizen, Hulpverlening aan de Jeugd, Justitiehuizen, Jeugd, Sport en Promotie van Brussel.

Antionos Antoniadis, Minister van Gezin, Gezondheid, Sociale Aangelegenheden, Huisvesting, Energie en Ruimtelijke Ordening van de Duitstalige Gemeenschap.

Isabelle Weykmans, Minister van Cultuur, Sport, Werkgelegenheid en Media.

Rudi Vervoort, Minister-president en Minister en Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang.

Alain Maron, Brussels minister van Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie.

Sven Gatz, Brussels minister van Financiën, Begroting, Openbaar Ambt, de Promotie van Meertaligheid en van het Imago van Brussel.

Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris voor Huisvesting en Gelijke Kansen.